Công tác cải cách hành chính, nhất là giải quyết các thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông cấp xã
Trong quá trình xây dựng và phát triển của địa phương, cải cách hành chính được coi là một trong những giải pháp quan trọng để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
Thủ tục hành chính được hiểu là trình tự, cách thức thực hiện và yêu cầu điều kiện hồ sơ do cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền quy định để giải quyết từng công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức. Thủ tục hành chính có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp và đời sống nhân dân. Thủ tục hành chính liên quan không chỉ đến công việc nội bộ của một cơ quan, một cấp chính quyền, mà còn đến các tổ chức và công dân trong mối quan hệ với Nhà nước. Các quyền, nghĩa vụ của công dân được quy định trong Hiến pháp hay ở các văn bản pháp luật có được thực hiện hay không, thực hiện như thế nào. Về cơ bản, đều phải thông qua thủ tục hành chính do các cơ quan, các cấp chính quyền nhà nước quy định và trực tiếp giải quyết. Thông qua việc cải cách thủ tục hành chính sẽ gỡ bỏ những rào cản về thủ tục hành chính đối với môi trường kinh doanh và đời sống của người dân, giúp cắt giảm chi phí và rủi ro của người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện thủ tục hành chính. Việc công khai, minh bạch các thủ tục hành chính tạo cơ sở cho quá trình thực hiện và tăng cường khả năng giám sát thực thi công vụ của nhân dân, các tổ chức, cá nhân, thực hiện được quyền lợi, nghĩa vụ của mình và đồng thời các cơ quan hành chính nhà nước cũng thực hiện chức năng quản lý nhà nước.
Việc thực hiện mô hình “một cửa, một cửa liên thông” để tập trung các đầu mối giải quyết thủ tục hành chính từ các phòng ban chuyên môn về một đầu mối tại Ủy ban nhân dân các cấp thông qua “Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả” nhằm tạo ra sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan, đảm bảo tính thông suốt và giải quyết nhanh thủ tục hành chính cho nhân dân.
Hiệu quả của việc giải quyết các thủ tục hành chính theo cơ chế này đã làm cho nền hành chính trở nên dân chủ, minh bạch, có tính chuyên nghiệp hơn; mang lại sự thuận tiện cho người dân. Trên thực tế có nhiều loại hồ sơ hành chính có liên quan đến thẩm quyền giải quyết của nhiều cấp, nhiều cơ quan, phải qua nhiều đầu mối mới có kết quả cuối cùng. Cơ chế "một cửa liên thông" đặt ra yêu cầu các cơ quan nhà nước có trách nhiệm phối hợp trong quy trình xử lý hồ sơ, không để tổ chức, công dân cầm hồ sơ đi từ cơ quan này tới cơ quan khác. Người dân có nhu cầu chỉ phải nộp hồ sơ và nhận lại kết quả tại một đầu mối. Những cải cách này đã giúp cho cơ quan hành chính nhà nước phục vụ ngày càng tốt hơn những nhu cầu của người dân.
- Đổi mới và nâng cao năng lực hoạt động của cơ quan hành chính Nhà nước, nâng cao năng lực và trách nhiệm của cán bộ, công chức Nhà nước bằng việc xác định rõ trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan các cấp và của từng cán bộ, công chức, góp phần tăng cường năng lực, trách nhiệm của cán bộ, công chức; kỹ năng nghiệp vụ hành chính, cũng như tinh thần, thái độ phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức được nâng cao. Mối quan hệ giữa các cơ quan hành chính nhà nước trong giải quyết công việc cho nhân dân ngày càng thắt chặt. Việc tiếp nhận, thụ lý và trả kết quả tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả đã ngăn chặn tình trạng sách nhiễu nhân dân. Mặt khác, giúp các phòng ban có điều kiện tập trung và chủ động giải quyết công việc thuộc thẩm quyền chuyên môn.
- Tạo lập niềm tin của nhân dân vào cơ quan Nhà nước: Sự đổi mới hoạt động của cơ quan hành chính và thái độ phục vụ thân thiện của cán bộ, công chức đã đem đến sự hài lòng cho nhân dân khi giải quyết công việc. Sự công khai, minh bạch mọi thủ tục hành chính, thời gian giải quyết và các loại phí đã hạn chế tình trạng quan liêu, tham nhũng. Đồng thời, đảm bảo cho mỗi người dân có thể tham gia vào hoạt động giám sát và quản lý hành chính nhà nước.
Xác định rõ nội dung của công tác cải cách hành chính, những năm qua Đảng bộ và chính quyền xã Vĩnh Long đã nỗ lực, quyết tâm đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, trong đó điển hình là công tác chỉ đạo, điều hành hoạt động của bộ phận tiếp nhận, trả kết quả hồ sơ hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông, Coi đó là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong chương trình công tác của UBND xã.
Thực hiện Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 của Thủ tướng về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính, Ủy ban nhân dân xã đã ban hành Quy chế hoạt động của bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ một cửa cấp xã. Chỉ đạo Văn phòng HĐND - UBND xã trủ trì, phối hợp cùng các phòng chuyên môn trong việc xây dựng trình tự giải quyết các thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông theo hướng phù hợp với nhiệm vụ cải cách hành chính và tình hình thực hiện nhiệm vụ của các phòng chuyên môn thuộc xã.
Trên cơ sở đó, UBND xã đã chỉ đạo các công chức chuyên môn thực hiện công tác tuyên truyền đến toàn thể cán bộ công chức, tuyên truyền sâu rộng đến các ban ngành đoàn thể, nhân dân về việc thực hiện cơ chế "một cửa, một cửa liên thông” dưới nhiều hình thức như: Tuyên truyền trên Đài truyền thanh xã, niêm yết công khai tại trụ sở làm việc của bộ phận một cửa về quy trình, thủ tục, phí và lệ phí giải quyết các thủ tục hành chính.
Đến nay bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông đã đi vào hoạt động có nề nếp, tạo được chuyển biến cơ bản trong quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với các tổ chức và công dân, giảm phiền hà, giảm chi phí về vật chất cũng như thời gian cho các tổ chức và công dân khi có yêu cầu giải quyết công việc tại cơ quan hành chính nhà nước; Ý thức trách nhiệm và tinh thần, thái độ phục vụ tổ chức và công dân của đội ngũ cán bộ, công chức được nâng cao. Thái độ của cán bộ, công chức đối với nhân dân thể hiện trọng thị hơn, nhân dân thấy mình được tôn trọng hơn qua việc tiếp xúc với cán bộ và công chức Nhà nước nhất là các công chức của bộ phận một cửa đã tận tình hướng dẫn, tiếp nhận, trả kết quả giải quyết các thủ tục hành chính được nhanh chóng, thuận tiện, đúng hẹn nên tin tưởng hơn vào cơ quan hành chính nhà nước.